Thế giới là gì?

Để tồn tại được thì con người cần phải có mối quan hệ với thế giới xung quanh, phải thích nghi với thế giới tự nhiên. Tuy nhiên có một điểm đặc biệt là con người không thích nghi dạng thụ động như động vật mà luôn biết tìm cách biến đổi thế giới để phù hợp với nhu cầu cuộc sống của mình. Chẳng hạn như biết tạo ra lửa để sưởi ấm, xây nhà để tránh nắng mưa, thú dữ hay phát minh ra công cụ lao động,... 

Trong suốt quá trình tìm hiểu, cải tạo thì họ gặp phải hàng loạt các vấn đề như thế giới xung quanh ta là gì? Nó xuất phát từ đâu? Con người được sinh ra như thế nào? Có quan hệ gì với thế giới xung quanh,... Việc giải đáp những câu hỏi trên đã giúp con người thống nhất được quan niệm về thế giới. Đó chính là thế giới quan.

Thế giới quan (tiếng Anh: Worldview) là hệ thống những quan điểm, quan niệm của con người về thế giới xung quanh, về vị trí của họ trong thế giới đó. Hay về chính bản thân và cuộc sống của con người để nhằm giải đáp được những vấn để về mục đích và ý nghĩa cuộc sống của con người.

Trong thế giới quan luôn có sự hòa nhập giữa niềm tin và tri thức. Tri thức sẽ là cơ sở trực tiếp để hình thành lên thế giới quan. Nhưng nó chỉ gia nhập được thế giới quan khi mà nó đã trở thành niềm tin định hướng cho các hoạt động của con người.

Thành phần của thế giới quan khoa học

Thế giới quan hình thành gồm nhiều yếu tố phụ thuộc và tất cả thuộc về ý thức xã hội, đó là:

  • Quan điểm triết học
  • Quan điểm khoa học, chính trị, đạo đức và thẩm mỹ
  • Quan điểm tôn giáo: sản phẩm của thâm thức mô tả kiến thức qua trực giác cảm nhận.
  • Kiến thức khoa học nhắm đến mục tiêu và phương hướng thực tiễn, trực tiếp cho người trong tự nhân, xã hội dựa theo quan sát và dữ kiện từ thực tiễn, phân tích tổng hợp chặt chẽ và có kiểm nghiệm đối với sự khách quan với thực tiễn.
  • Nguyên tắc về tiêu chuẩn đạo đức đóng vai trò điều chỉnh các quan hệ qua lại và hành vi của con người.
  • Những quan điểm thẩm mỹ quy định những quan hệ với môi trường xung quanh với hình thức, mục tiêu và kết quả của hoạt động.

Phân loại thế giới quan

Thế giới quan huyền thoại

Thế giới quan huyền thoại xuất có nguồn gốc xã hội nguyên thủy trong giai đoạn sơ khai lịch sử bằng cách xây dựng nên các huyền thoại nhằm phản ánh các kết quả cảm nhận ban đầu của người nguyên thủy về nhận thức khách quan tự nhiên, đời sống xã hội. Ví dụ như dân tộc Việt Nam có truyền thuyết Lạc Long Quân- Âu Cơ để giải thích về nguồn gốc của dân tộc hay truyền thuyết Sơn Tinh- Thủy Tinh,….

Đặc điểm của thế giới quan huyền thoại là yếu tố thực và ảo, cái thần và cái người, lý trí và tín ngưỡng hòa quyện với nhau. Do con người không giải thích được các hiện tượng đặc trưng trong xã hội nên thường đưa ra các yếu tố tưởng tượng có tính huyền bí để giải thích. Thế giới quan huyền thoại không phản ánh hiện thực một cách khách quan.

Thế giới quan tôn giáo

Thế giới quan tôn giáo phản ánh hiện thực khách quan một cách hư ảo, ra đời trong bối cảnh trình độ nhận thức của con người còn hạn chế. Thế giới quan tôn giáo giải thích dựa trên cơ sở thừa nhận sự sáng tạo của một loại năng lực thần bí, siêu nhiên.

Đặc trưng cơ bản của thế giới quan này đó chính là niềm tin dựa vào sự tồn tại và sức mạnh của lực lượng siêu nhiên, thần thánh và con người hoàn toàn bất lực và hoàn toàn phụ thuộc vào thế giới siêu nhiên đó.

Trong thế giới quan tôn giáo, con người là kẻ cầu xin và phục tùng. Ở một khía cạnh nào đó, thế giới quan tôn giáo thể hiện khát vọng được giải thoát khỏi đau khổ, hướng đến một cuộc sống hạnh phúc. Bởi vậy, đã giúp cho thế giới quan tôn giáo tồn tại trong đời sống tinh thần ngày nay.

Thế giới quan triết học

Thế giới quan triết học được ra đời trong điều kiện trình độ tư duy và thực tiễn của con người và có bước phát triển cao hơn so với thế giới quan khoa học của tôn giáo và huyền thoại. Điều đó làm cho tính tích cực trong tư duy của con người có bước thay đổi về chất.

Thế giới quan triết học được xây dựng dựa trên hệ thống lý luận, phạm trù, quy luật. Không đơn giản chỉ là khái niệm, phạm trù, quy luật; thế giới quan triết học còn  nỗ lực tìm cách giải thích, chứng minh tính đúng đắn của các quan điểm bằng lý luận, logic.

Cách tiếp cận để nghiên cứu thế giới quan

Nếu như xét theo quá trình phát triển thì ta có thể chia thế giới quan ra thành 03 loại hình cơ bản: Thế giới quan huyền thoại, thế giới quan tôn giáo và thế giới quan triết học.

  • Thế giới quan huyền thoại - Đây là phương thức cảm nhận thế giới của đối tượng người nguyên thủy. Ở thời kỳ này thì những yếu tố như cảm xúc và tri thức, tín ngưỡng và lý trí, hiện thực và tưởng tượng, cái thật và cái ảo, cái thần và cái người,... của con người được hòa quyện vào nhau để thể hiện quan niệm về thế giới.
  • Thế giới quan tôn giáo - Đây là loại hình mà niềm tin của tôn giáo đóng vai trò chủ yếu. Phần tín ngưỡng sẽ cao hơn lý trí, cái ảo lấn át cái thực và cái thần vượt trội hơn cái người.
  • Thế giới quan triết học - Không giống với thế giới quan huyền thoại hay thế giới quan tôn giáo, triết học lại diễn ra quan niệm của con người ở dưới dạng hệ thống những phạm trù, quy luật đóng vai trò như các bậc thang trong quá trình nhận thức về thế giới. Như vậy triết học được coi là trình độ tự giác trong việc hình thành và phát triển của thế giới quan.

    Vai trò của thế giới quan trong đời sống

    Một thế giới quan được cho là đúng đắn thì nó chính là “la bàn” hướng cho con người đi đến những hoạt động tích cực theo hướng phát triển của xã hội. Vì vậy có thể khẳng định rằng thế giới quan chính là trụ cột trong tư tưởng của nhân cách, đạo đức, hành vi và chính trị. Tuy nhiên trong nó cũng tồn tại 2 mặt:

  • Thế giới quan hướng cho con người đến với những nhận thức đúng hoặc đôi khi chưa đúng. Khi mà thế giới quan được hướng dẫn cụ thể từ khoa học thì con người sẽ biết được cụ thể mối quan hệ giữa họ với đối tượng. Từ đó có khả năng nhân thức đúng quy luật vận động của đối tượng đó.
  • Khi con người nhìn nhận một cách không đúng về thế giới quan thì họ sẽ không có khả năng xác định được đúng các mối quan hệ xã hội cũng như không nhận thức được chính xác quy luật của các đối tượng. 

Chính vì vậy khi đã xác định được các mối quan hệ xã hội thì con người hoàn toàn có thể xác định được mục tiêu, phương hướng và cách thức hoạt động sao cho chính xác nhất. Hay nói một cách dễ hiểu thì thế giới quan sẽ là các định hướng giúp cho cuộc sống phát triển một cách tốt đẹp nhất.

Bên cạnh đó thế giới quan còn giúp cho con người được chi phối thực tiễn một cách sâu sắc nhất có thể. Người hiểu đúng ý nghĩa cuộc sống của thế giới quan sẽ luôn có nghị lực, ý chí và đủ quyết tâm để giúp cho bản thân và xã hội cùng tiến bộ. Ngược lại nếu không hiểu đúng cuộc sống của thế giới quan thì họ sẽ bị thụ động trong nhận thức, giảm ý chí,...

Người đăng: chiu
Time: 2021-12-06 17:23:00
LaGi.Wiki

TÀI TRỢ

» AccRoblox.Org - Mua bán acc & mọi thứ về roblox
» ApiDoiThe.Com - Đổi thẻ cào uy tín
» BotSMS.net - Auto Bank, Auto Momo